ΟI ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΧΕΙΜΩΝΙΑΤΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

την αρχαία Αθήνα κάθε μήνας του αττικού ημερολογίου περιελάμβανε τουλάχιστον μία επίσημη γιορτή. Ο Περικλής στον «Επιτάφιο» λόγο του, αναφερόμενος στις απολαύσεις που προσφέρει η πόλις στους πολίτες της, λέει χαρακτηριστικά: «...αυτούς τους αγώνες και αυτές τις γιορτές που κρατούν όλο τον χρόνο...». Γέννηση Θεού, Πρωτοχρονιά, Θεοφάνεια, Αποκριά και Ψυχοσάββατα, Θάνατος και Ανάσταση του Θεού, αυτές οι μεγάλες μα και άλλες λιγότερο σημαντικές γιορτές που αναλαμβάνουμε στις μέρες μας δεν είναι μόνον προνόμια της χριστιανοσύνης. Χιλιάδες χρόνια πριν τον Χριστό, οι Έλληνες, οι Αιγύπτιοι και άλλοι αρχαίοι λαοί γιόρταζαν παρόμοιες συμβολικές επετείους με διαφορετικά ονόματα. Η θεία γέννηση: Τότε που οι γνώσεις της Αστρονομίας ήταν λιγοστές, οι άνθρωποι πίστευαν ότι αυτό που συμβαίνει στην καρδιά του χειμώνα, όταν ξαφνικά αρχίζει να μικραίνει η νύχτα και αντίστοιχα μεγαλώνει η ημέρα, δηλαδή το χειμερινό ηλιοστάσιο, έχει σχέση με την επιστροφή του ήλιου στη γη. Ερμήνευαν, λοιπόν, το φαινόμενο ως την αναγέννηση του Ήλιου, γι' αυτό και καθιέρωσαν την επέτειο της Γέννησης του Θεού Ήλιου, ημέρα της Γέννησης του θείου βρέφους. Όπως το Φως, ο Ήλιος, ανατέλλει μέσα από το έρεβος, από τα βάθη του σκότους, συμβολικά και οι μεγάλοι θεοί γεννιούνται μέσα στη νύχτα, σε κάποια σπηλιά, σε κάποια φάτνη και το άγγελμα «Η Παρθένος έτεκε! Το φως έλαμψε!» ακούγεται σε όλους τους λαούς της γης, σε όλες τις γλώσσες δια μέσου των αιώνων. Στην αρχαία Ελλάδα το θείον βρέφος ονομαζόταν Ζευς, Ήλιος, Διόνυσος και Ορφεύς. Στην Αίγυπτο, αντιστοίχως, το αποκαλούσαν Όσιρι, Ώρο και αργότερα Αιώνα. Αλλά και στην Περσία και τη Ρώμη το έλεγαν Μίθρα. Και ύστερα ήρθε ο δικός μας Ιησούς. Για μας τους Έλληνες η γέννηση του θεού είναι μια πανάρχαια ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Είναι συνάμα η ελπίδα για την αναγέννηση της ζωής και της γης, της βλάστησης και της καρποφορίας. α πρώτα χρόνια, η Γέννηση του θείου βρέφους της χριστιανοσύνης εορταζόταν δώδεκα μέρες μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο, δηλαδή στις 6 Ιανουαρίου μαζί με τα Θεοφάνεια. Την ίδια εποχή, την ίδια ακριβώς ημέρα, εορταζόταν στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου η Γέννηση του Αιώνος από την ελληνική Κόρη (Αιών είναι ο μεταγενέστερη ονομασία του Όσιρι και η ελληνική κόρη ταυτίζεται με την Ίσιδα της οποίας αστερισμός ήταν ο Σείριος). Χρόνια και χρόνια την ίδια εποχή, οι Αιγύπτιοι παρατηρούσαν τον Σείριο να ανατέλλει στον ορίζοντα και να αναγγέλλει τη Γέννηση του Όσιρι ή του Ώρου και συνάμα την πλημμύρα του ποταμού Νείλου. Σηματοδοτούσε την πολυπόθητη πλημμύρα που έφερνε ζωή στη διψασμένη Αίγυπτο και εξασφάλιζε την αιώνια ζωή. H Γέννηση του Θεανθρώπου τοποθετήθηκε εκεί που αρχίζει η αύξηση των λεπτών της διάρκειας της ημέρας. Και συμπίπτει ακριβώς με την αναγέννηση του Ηλίου, που τον αποκάλεσαν «Sol Invictus» δηλαδή «Αήττητο Ήλιο», προσωνύμιο που αποδίδεται στο Μίθρα και φυσικά στον Ιησού Χριστό. Μεταξύ των χρόνων 336-352 μ.Χ. καθιερώθηκε στην εκκλησία της Ρώμης από τον πάπα Ιούλιο και στη συνέχεια από τον Χρυσόστομο στην εκκλησία της Ανατολής, να εορτάζεται η «Μητρόπολις των εορτών» -όπως είπαν τα Χριστούγεννα- στις 25 Δεκεμβρίου, αμέσως μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο, όταν αρχίζει να μεγαλώνει η μέρα. Οι υπολογισμοί βασίστηκαν κυρίως στη φράση του Προδρόμου (με αναφορά στον Χριστό): «Εκείνον δει αυξάνειν, εμέ δε ελλαττούσθαι» (Ιωάννου γ. 30). Κατά συνέπεια, η Γέννηση του Θεανθρώπου τοποθετήθηκε εκεί που αρχίζει η αύξηση των λεπτών της διάρκειας της ημέρας. Και συμπίπτει ακριβώς με την αναγέννηση του Ηλίου, που τον αποκάλεσαν «Sol Invictus» δηλαδή «Αήττητο Ήλιο», προσωνύμιο που αποδίδεται στο Μίθρα και φυσικά στον Ιησού Χριστό. Ιδιαίτερα στους Έλληνες η γέννηση του Χριστού φέρνει στη μνήμη μία πολύ παλιά Ιστορία. Πέραν του Ζωοδότου Ηλίου, του Ορφέως, του Διονύσου και του Αδώνιδος, των σπουδαίων αυτών θεών των αρχαίων Ελλήνων –που γεννώνται, πεθαίνουν και πάλι αναγεννώνται και συμβολίζουν τον κύκλο της ζωής- πέραν αυτών, υπάρχει και ο Ζεύς. Ο πατέρας των θεών Ζεύς, του οποίου η υπεροχή έναντι των άλλων θεών δυνάμωσε την ιδέα του Μονοθεϊσμού. «Ο Δίας είναι ο αέρας, ο ουρανός, η γη και τα πάντα και όσα είναι πάνω από τα πάντα». 17.12.2018 Το διασημότερο χριστουγεννιάτικο παραμύθι Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ο Ζευς είναι ένα άλλο Θείον Βρέφος, που γεννιέται μέσα στη νύχτα, σε μια σπηλιά του όρους Δίκτη της Κρήτης. Νύμφες, συντρόφισσες των Κουρητών φροντίζουν το νεογέννητο μαζί με την Αμάλθεια, μια στοργική κατσίκα που τρέφει με το πολύτιμο γάλα της το μικρό Θεό. Περιστέρια φέρνουν από τον Όλυμπο νέκταρ και αμβροσία. Έτσι όλη η φύση συνδράμει στη φροντίδα και τη ζεστασιά του θείου βρέφους, του Διός. Επιπλέον, ο μικρός Ζευς δέχεται και προσφορές. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το δώρο της μικρασιατικής Θεάς Αδράστειας: μία χρυσή κούνια και μια χρυσή σφαίρα, που συμβολίζουν και προδικάζουν τη μελλοντική κυριαρχία του νεογέννητου. Σύμφωνα με κείμενα της ελληνιστικής εποχής, κάθε χρόνο την ημέρα των γενεθλίων τους Διός μία μεγάλη υπέρλαμπρη φλόγα προέβαλλε μέσα από τη σπηλιά που γεννήθηκε ο Θεός. Για μας τους Έλληνες, λοιπόν, η γέννηση του θεού είναι μια πανάρχαια ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Είναι συνάμα η ελπίδα για την αναγέννηση της ζωής και της γης, της βλάστησης και της καρποφορίας.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Καταπληκτική κατασκευή κτηρίου στα Πετράλώνα.

Βραβείο ΝΟΜΠΕΛ ΦΥΣΙΚΗΣ